Noordelijk deel van de kaart van Drente van Peynacker van ~1635. Te zien zijn de plaatsen relevant voor genoemde personen. In het midden Peißen en dan verder naar het oosten: Eelde, Vries, Zuydtlaren, en de naam van het bestuurs- en rechtsgebied: 5.de Dingspil Noordeveld. Het is niet onwaarschijnlijk dat Peynacker (kartograaf) en Jan Willinge (Ette van Noordenveld) elkaar ontmoet hebben.   Peize was een typisch Drents boerendorp met voornamelijk gemengde bedrijven. In de zestiende en zeventiende eeuw stond het dorp bekend om de uitgebreide teelt van hop (zie Hoptuin Peize).

Hendrik en Harmtien
Zie Schrage (1983).

Arnold en Hendrickien
Zie de eerste degelijke Zuidlaarder dominee.

Jan/Johan en Roelfien
Het echtpaar woont te Peize (zie kaart onder).
Jan was Ette voor het Noordenveld 1635-1660 (rechter namens het 5.de Dingspel "Noordeveld", zie ook Etstoel van Drenthe).
In oude akten komen hun namen voor:
In 1651 (register van de Peijser Hoplanden) komt Jan Willinge 3 keer voor als eigenaar; in één geval gebruikt hij de landen (2 mud) zelf (zie AlleDrenten toegang 0001.845.189).
1636: Akte van ruiling tussen Johan Willinge en Sicke Hoemans, waarbij de eerste verwerft een akker land in de Nyekamp en de tweede een erfpacht van een mud winterrogge uit wijlen Harmen Willinge Willinges erf te Tinaarloo.
1662: Akte van ruiling tussen Albert Lunsche en zijn vrouw Grietien Schuiringe enerzijds en Johan Willinge en zijn vrouw Roelefijn Schuiringe alsmede Dubbelt Willinge en diens vrouw Lutgertien Homans anderzijds, waarbij de laatsten een hoppenkamp bij Johan Willinge huis en een perceel grond verkrijgen, terwijl de eersten 345 guldens en een akker bouwland op de Peizer es verwerven.
In het register van de Pijser Hoplanden van 1651 (AlleDrenten, toegang 0001.645.189) komen meerdere eigenaren Schuiringe voor (Albert, Baerelt, Jan, Roelof).

Wilhelmus/Willem en Johanna
In 1652 wordt in de lijst met lidmaten te Zuidlaren genoemd: Jantjen Bottichia.
Bij het huwelijk in Zuidlaren 1670 schrijft de predikant (neef Johannes van Selbach) in het kerkboek: Wilhelmus Hemsingh, designatus pastor Vriesanus [als predikant naar Vries beroepen] en Jantien Bottichius, dochter van de predikant van Zuidtlaeren (hij bedoelt daarmee Arnoldus Böttichius, Johannas vader en Johans oom).

In 1680 stortten de gewelven van het koor van de kerk van Vries in. Ze werden hersteld met een zoldering. Er is een tekening uit 1756 van de kerk (door C.van Noorde; zie GD, p.153). Het zadeldak van de kerktoren van Vries werd na 1756 door een puntdak vervangen.
In 1682 wordt Willem als predikant naar Zuidlaren beroepen. Zijn schoonvader was daar 1632-1649 predikant en Willem volgde zijn aangetrouwde neef Johannes van Selbach op, die van Zuidlaren naar Groningen was beroepen (Terburg et al., 2001).

Kinderen: 1682 Johannes Hemsing; in Zuidlaren: 1684 Margrieta, 1685 Willem, Hendrika Hemsing (+1721 Peize), Arnoldus Hemsing (later Predikant Gieten).
Willem overlijdt in Zuidlaren in 1693.

Woonsteden in Peize met o.a. Willinge en Hemsing, en met het jaartal van de eerste vermelding (huisnummers van Arend Arends).

Dubbelt Willinge en Anna
Dubbelt is Ette van Noordenveld 1665-1697 (Ette = rechter; Noordenveld, zie kaart), vanaf 1674 ook gedeputeerde van Drenthe.
Dubbelt trouwt 1. 1648 met Lutgertien/Lucretia Homan, overleden 1681 in Peize, dochter van Johan Homan.
In oude akten komen hun namen voor:
1662: Akte van ruiling tussen Albert Lunsche en zijn vrouw Grietien Schuiringe enerzijds en Johan Willinge en zijn vrouw Roelefijn Schuiringe alsmede Dubbelt Willinge en diens vrouw Lutgertien Homans anderzijds, waarbij de laatsten een hoppenkamp bij Johan Willinge huis  [dat moet het perceel in de tweede regel van het boven afgebeelde register van J.Willinge zijn]  en een perceel grond verkrijgen, terwijl de eersten 345 guldens en een akker bouwland op de Peizer es verwerven.
1680: Schuldbekentenis door Dubbelt Willinge en zijn vrouw Lucretia Homans te Peize, aan Henricus Schainck en diens vrouw Jantien Hoedenborchs.
1682: Collaterale Successie (OSA 1785): Op 27-01-1682 geeft Joh. Rommerink, schults tot Haren de erfenis aan van "zijn huisvrouwen overleden suster, wijlen Vrou Willinge tot Peisse", te zijner tijd te begroten. Omdat de begroting en betaling achterwege blijft, komt deze post een aantal jaren terug. In 1685 is er sprake van de oud-schults van Haren.  [ In de Genealogie Homan is Lucretia Homan, getrouwd met Dubbelt Willinge en tussen 1680 en 1683 overleden, een zuster van Luchien en Hendrik Homan, terwijl Albertien Homan, getrouwd met Jan Rommering, schulte van Haren, een dochter is van Luchien Homan. Mogelijk geldt dat dus ook voor Lucretia. ]
Dubbelt trouwt 2. in 1683 te Wapsterveen met Anna Tymans; beide wonen dan in Meppel. Dubbelt wordt dan als "gedeputeerde" aangegeven.
In 1697 overlijdt Dubbelt.
Heer Willinge begraven 09-07-1697, in het bekken 18 gld. 1 st. 5 d., dat is nog iets meer dan de ruim 15 gld. bij de begrafenis van de Verwalter Schulte Roelof Luinge in 1709.
Stukken betreffende de verdeling van de nalatenschap van Dubbelt Willinge en zijn vrouw Anna Tymans te Peize, 1697, 1704-1709.

Kinderen in Peize: 1685 Jan W (wordt later Schulte van Peize), 1687 Gesina Anna W, 1689 Lucas W., 1694 Roelina W., 1697 Dubbelt W (wordt later Schulte te Eelde).
 

Johannes Hemsing en Roelina
Johannes is predikant te Peize 1709-1750. De pastorie van de kerk van Peize stond aan het zuid-oostelijk einde van het dorp (zie kaart).
Roelina was opgegroeid in huis 65 te Peize (zie kaart).
In 1725 kreeg Matthias Amoor opdracht het orgel van de kerk voor 132 Caroli gulden te repareren. Hierna had Amoor het onderhoud tot 1753.
Kinderen: Johanna (+1780; huwde met Lucas Baving, Ette voor Noordenveld), Dubbel(t/d).

In de oude akten komen hun namen voor:

Peize, het huis nr "64" waar Roelina Willinge als Wed. J.Hemsing woonde. Later woonde haar zoon daar [foto streetview]. Het pand is rijksmonument en dateert uit de 17de of begin 18de eeuw (Peize, monumenten).

1743: Schuldbekentenis van Joachim Canter als voogd over de kinderen van Johan Canter en Eduarda Lucia van Haren aan Catharina Asserhuis, 1730; met in dorso akten van overdracht aan Joh. Hemsing en zijn vrouw R. Willinge.
In 1742: Haardstedenregister Ds. J. Hemsing met 2 paarden (ie Schrage 1981).
Volgens het Register van Nieuwe Huizen 1742 is chirurgijn De Beer meier van dom. Hemsingh (huis nr "64") en was het huis in 1646 eigendom van Arend Homan. In 1744 wordt de (failliete) boedel van Jan de Beer te Peize beschreven. Er is o.a. een schuld aan ds. Hemsingh wegens huis- en landhuur. [Van Araend Arends, huizen in Peize.]
Op 14-5-1750 wordt de pastoor in Peize, Jan Hemsink, bijgezet in de kerk. In het bekken wordt ruim 22 gld. gedaan. Juffrouw Hemsink betaalt voor het beste laken over haar man. Het graf was dicht bij de preekstoel.

Na de dood van Johannes in 1750 woont Roelina in huis "64".  Register Haardstedengeld Peize:  1764, Juffrw. d wedw. Ds. Hemsink, f 01-00-00;  1774, Juffrw. wedw. Doms. Hemsink, f 01-00-00.
Op 20-5-1779 wordt de weduwe van J.Hemsing begraven, in het bekken ruim 29 gld. (in het diaconieboek staat J. Hemsing, maar dit moet zijn de weduwe). Op dezelfde dag betalen weduwe Baving (Johanna Hemsing) en D. Hemsing ieder 3 gld. boete aan de diaconie omdat hun moeder na haar overlijden een dag later is begraven dan de toegestane periode van 6 dagen. Op 20-8-1779 betalen de erfgenamen van wed. J. Hemsing voor het laken.
Na haar dood verhuist zoon Dubbeld Hemsing van huis "44" naar het huis van zijn moeder.
 

Omstreeks 1824 vond er een uitgebreide "restauratie" en verbouwing van de kerk plaats. Er zijn in de kerk weinig dingen uit oude tijden overgebleven.

Doop- en trouwregisters van Peize zijn er helaas alleen vanaf 1771. Een genealogie samenstellen moet dus met behulp van andere archieven. Bijna alle bovenstaande gegevens zijn overgenomen uit de website van Arend Arends over Hemsing, speciaal de tekstgedeeltes, die cursief zijn weergegeven.
De gegevens over de woonstee van de families is overgenomen van Arend Arends Peize, huizen.
Etstoel gegevens komen van Etstoel.
GD = "Geschiedenis van Drenthe", 1985, J. Heringa e.a. (Red.)
Terburg, H., Brink, H., & van der Kruk, G., "Hervormde Gemeente Zuidlaren - 400 jaar". Hervormd Kontakt, Jubileumuitgave, Zuidlaren (2001).
Panhuysen, L., 2009. "Rampjaar 1672 - Hoe de Republiek aan de ondergang ontsnapte"; Olympus.
Schrage, E.G., "Ds. Wilhelmus Hemsingh, zijn afkomst en Nazaten", in Ons Waardeel, 1983, nr.4, p.136; 1981 nr.3 p.74; 1981 nr.2 p.56.
Israel, J.I., 1998. "The Dutch Republic - Its rise, greatness, and fall 1477-1806". Oxford; ISBN 978019-8207344

(2018.12.16)   begonnen 2012.06.10