Johan H Jager groeide met de houtfabriek van zijn vader Jan Hendrik Jager in Sappemeer op. Hij zong in een lokaal koor en kwam daarmee regelmatig bij bevriende kooren in de omgeving, zo ook bij het koor van Bunde (net over de grens in Dld). In het koor aldaar zong Tallina Wiesenhan.

Tallina was de dochter van een boer met aanzien in Holthusen bij Bunde (O.Fri., D). Zij had een goede opleiding en zong in een koor.

Johan en Tallina trouwden in 1893 en gingen in Sappemeer wonen.

Tegen het einde der 90er jaren namen de zonen Hendrik, Johan en Roelof samen de fabriek (productie van borstels en ander houtwerk) van hun vader Jan H Jager over. Het werd een firma met drie firmanten.
Nu verschijnen ook adverties van het bedrijf (Pa had niet aan advertenties gedaan). Men had veel werk en er was steeds hout nodig (advertentie Nieuwsblad van het Noorden 18981204). Zie ook de krantenknipsels.

Omstreeks 1897 is een foto gemaakt van familie en personeel (met kinderen) van de houtfabriek. Op de foto staan van de Jagers: vader Jan Hendrik (1, directeur) en zijn broer Johan Herman (11); dan de zoons van 1 die opvolgden: Johan Herman (8), Hendrik (16) en Roelof (15); en de kleinzoon Jan H (9). Zie ook de foto zonder text. (De identifikatie van de personen is ten dele overgenomen van Smedes, "Rond Veenborg en Hooghout - Kleine historie van Hoogezand en Sappemeer", 1984, De Libreije, Hoogezand.)
Over enkele andere gefotografeerde familieleden is meer te vinden bij Wormnest.

Fotos: Huis en areaal aan "Zuiderstraat 145" langs het Winschoterdiep. Zie voor de indeling van het perceel de kaart in de knipsels.
De vaart onder het bruggetje door loopt langs het fabrieksterrein. Toen de fabriek nog veel produceerde was de brug een "hoog-holtje". De houtloods is te zien en geheel rechts achteraan (achter de takel) een deel van het fabrieksgebouw.
Op de luchtfoto is het spoorlijntje te zien van het Winschoterdiep naar loods en fabrieksgebouw. [De fotos zijn uit ~1950, toen Johan en Tallina al overleden waren.]

Vader Johan overleed in 1900, een jaar daarna moeder Grietje.
Johan Herman met zijn vrouw Tallina kwamen toen in het huis bij de fabriek te wonen. Johan was eigenlijk de "hoofdfirmant" in het bedrijf.
Tallina had haar huis naar de stijl van haar ouders ingericht en dus ook met duitse stijl vitrages (daarmee viel ze op in de buurt).

Kort na het overlijden van vader Johan en moeder Grietje is er een familiefoto gemaakt. Portretten van zijn ouders hingen in de achtergrond. Uit deze familie foto komen de gezichten van Johan en Tallina.

In 1913 onstond een grote brand. De hele fabriek brandde af maar was goed verzekerd. De nieuwbouw zal zeker wat verschild hebben van wat er eerst stond.

Johan had gedurende zijn hele leven een grote snor. Om ervoor te zorgen dat die snor niet in de thee of koffie kwam had Tallina een "snorrekop" gekocht. De extra rand in de kop hield het snorhaar tegen.

Kinderen: 1894 Jan (nr 9 op de foto boven, later architekt), 1898 Frits (volgde in het bedrijf op), 1903 Hendrik/Henny (later advocaat), 1908 Anna Frieda Magaretha Tallina.

Meisjes kregen en poëzie album, met gedichtjes en goede wensen. Eind 1918, Frieda was toen 10 jaar, schreven Tallina en Johan daar elk een levenswens voor haar in. Op die twee bladzijdes (moeder eerst) is hun handschrift te zien (Tallina, Johan). Tallina schreef natuurlijk in het "Süterlin" handschrift maar ze heeft vooraan iets in (ongeoefend) nederlands handschrift opgenomen.

In 1921 schrijft Johan zich in bij de kamer van Koophandel met als naam van de Firma "J. H. Jager en Zonen, Schuierhouten en Timmerfabriek".
In de crisisjaren ging het slecht terwijl tevens kunststof opkwam. Johan trok er veel op uit om klanten te vinden. Dochter Frieda herinnert zich: "Bij thuiskomst keek Ma vragend en kon meestal het resultaat van de dag aan Pa's gezicht aflezen."
Toch was een falliesement niet te vermijden (zie kranten knipsel). De firma en de drie broers werden in 1927 falliet verklaard. De kinderen van Johan en Tallina (voorzover nog thuis) moesten daarom meehelpen met geld verdienen.
Maar in datzelfde jaar, 1927, schrijft Johan zich weer in bij de Kamer van Koophandel met de Firma "J. H. Jager en Zonen, Schuierhouten en Timmerfabriek, loonzagerij en -schaverij, houthanel". Het bedrijf ging door!
De zaak ging later over op zoon Frits, die de fabriek tot 1966 bedreef.

Tijdens de oorlog was het ook moeilijk. Maar de familie is er goed doorgekomen. In 1942 werd een foto gemaakt met het eerste kind van dochter Frieda.
Kort na de oorlog zijn er nog fotos van Johan en Tallina gemaakt. De twee vroege fotos (zie boven) en de fotos uit 1945 laten zien op welke manier het echtpaar in hun uiterlijk verouderd is (zie JJenTW).

Johan stierf in oktober 1945 en zoon Frits nam de fabriek over. Tallina trok in een achterhuisje naast het hoofdhuis (zie A op kaartje bij JHJ+GHG).

Tallina overleed in 1947. Op haar sterfbed spark ze, in bijzijn van dochter Frieda, twee regels uit Schillers "Das Lied von der Glocke": "Der Wahn ist kurz, die Reu' ist lang Lieblich in der Bräute Locken".

Johan en Tallina zijn bij de koepelkerk van Sappemeer begraven (in een rij met nummer 43-56). Ook Johan's ouders en enkele andere familieleden hebben daar hun graf.

De fabriek is nog jaren bedreven door zoon Frits. Omstreeks 1980 zijn het woonhuis en de fabriek gesloopt om samen met verdere percelen plaats te maken voor een woonwijk.

In een gesprek met haar zoon Klaas in 1980, karakteriseerde dochter Frieda de familieleden als volgt.
Zoon Jan lijkt meer op de Wiesenhans, zeer rechtschapen. Zoon Frits lijkt op zijn vader Johan; na Frits zijn dood leek zijn gezicht eenduidig op dat van de moeder van grootvader Jan Jager, Maria Adelheid Klöne. Zoon Henny lijkt op de Jagers, het meest op de Gernaat kant van de familie. Frieda zelf leek op haar moeder Tallina, maar meer nog op haar oma Antje Mulder.

Dochter Frieda vertelde eens aan haar kleindochter Marel: Tallina trok zich regelmatig alleen in een tamelijk donkere kamer terug.

Naar de kwartierstaat met JHJ & TW.     To english version.