Het doop- en trouwboek van Oudega, Nijega en Opeinde (Smallingerland) begint in 1640. De hoofdkerk was in Oudega, kleinere kerken waren in Nijega en Opeinde, allen bediend door dezelfde dominee.

Hinne Sjoerds (of ook Henne Syoerdts) en Greyt Wybes
Uit een Coopbrief (nr. F in boedel Aaltie Harkes 1694): Een scheydinge ofte wandelbrieff in dato den 15 April 1637 tusschen Tiets Sioerds en haer broeder Henne Siooerds opgerecht volgens welken onder anderen geblijckt Tiets Sioerds tegen haer vierde part Sate met haer broeder mandeligh in eygendom becomen te hebben ses mad op de hogewarren beneffens anderhalff honderd goutguldens toe ... ... met een peerd en bestemoers maden langhs huys.

In 1640 is Hinne Sjoerds eigenaar en gebruiker van plaats SC24 te Opeinde (zie kaartje uit Hisgis).
Op 21-01-1649 doet Hinne Sjoerts van Opeinde belijdenis te Oudega.
Zijn vrouw is dan Jets Eyntes. Dit is zijn eerste vrouw.
Kinderen gedoopt in Opeinde: 1645 Eynte en Geb(ke).
Dan sterft Jets. Enige tijd later hertrouwt Hinne.

Bij het huwelijk 1654 van Hinne Sjoerds en Greyt Wybes is hij van Opeinde (onder Oudega), zij van Nijega.
Kinderen in Opeinde: 1655 Jets, Frouck, 1659 Sioert, 1661 Tiebbe, 1664 Jiltsen, 1665 Wybe, 1669 Gerben(+), 1670 Wycke. (Dit is voornamelijk afgeleid uit de vererving van Nijega SC8; zie onder).

Hinne is boer. Hij wordt 1654 bijzitter, en later ontvanger, mede-rechter van Smallingerland en dorpsrechter.
Hij moet ook eigenaar geweest zijn van een deel van plaats SC8 onder Nijega (zie bij zoon Wybe), want zowel de zoons uit het eerste huwelijk als kinderen uit het tweede huwelijk zijn dan deel-eigenaren van die plaats.

Op 19-05-1664 wordt Gryet Wybes te Oudega gedoopt op belijdenis. April 1669 doet zij weer belijdenis.
Greyt overlijdt in of voor 1676. Haar broer Jan Wybes wordt in 1676 curator over de kinderen als Hinne weer trouwt.

Hinne (dan ~64 jaar oud) hertrouwt in 1676 te Oudega met Taebke Tjallings (dan ~51 jaar oud), wonende te Rottevalle.
Ze was daarvoor twee keer getrouwd geweest, rond 1650 te Opeinde ongeveer 25 jaar oud met Tjalling Hendriks, en rond 1665 te Oudega met Freerk Harkes (zoon van Harke Ritskes, boer en vervener, en Styn Freerks). [Gegevens G. van der Plaats.] Taebke kreeg met Freerk twee kinderen te Oostermeerderveen: 08-01-1665 Hincke, 29-04-1665 Bauck, die beide in Opeinde gedoopt werden. Hincke zou later (29-04-1677) met de 20 jaar oudere Einte Hinnes trouwen, zoon van Hinne Sjoerds en zijn eerste vrouw Jets Eyntes.

Hinne sterft na 11-04-1679 (dan leent hij nog geld uit), en voor begin 1681. De boedelbeschrijving (Inv 51 RA4400/5 HS) volgt twee jaar later, op 08-04-1681, na het overlijden van zijn derde vrouw Taebke.
Jan Wybes en Anne Wybes, broers van Greyt, worden curator over de minderjarige kinderen (Wybe en Wycke). In 1691 wordt door de curatoren nog geld uitgekeerd (Sma Inv. 33 RA4382/2), 315 C.Gld aan Wybe en 115 C.Gld aan Wycke.
Taebke sterft in 1681. Bij de verdeling van de boedel (Inv 51 RA4400/5 TT) van 05-02-1681 moet alles goed opgedeeld worden tussen de erfgenamen, Hinnes kinderen en die van Taebke (kennelijk was er geen gemeenschap van goederen).

Zoon Sjoerd Hinnes gebrukt in 1698 plaats Opeinde SC18, die in 1640 eigendom was van Pytter Allert Jongestal (deze persoon komt ook voor in de inventarisatie Hinne Sjoerds).

Deel van Smallingerland (Schotanus, 1664) met links Oudega, boven Nyega, rechts Opeinde.

Douve       Kinderen gedoopt in Oudega: 1659 Aaltje, 1661 Lutien. Voorlopig zijn er geen verdere gegevens.

Wybe Hinnes en Aaltje Douwes
Aaltje deed op 13-03-1681 belijdenis te Oudega. Ze was 20-04-1684 te Oudega met Thiesse Geerts van Oudega getrouwd. Deze man sterft voor 1691. Aaltje hertrouwt met Wybe Hinnes.

In 1691 wordt de curatele over Wybe, ingesteld na zijn vaders dood in 1681, beeindigd en verrekend. Wybes "handschrijving" staat onder de akte (Inv. 33 RA4382/2).

Kinderen van Wybe en Aaltje komen niet in het doopregister voor (ze zijn doopsgezind).
In 1698 is Wybe Hinnes voor 4/35 eigenaar van de "oostelijke" helft van plaats SC8 te Nijega.

Vererving van de plaats Nijega SC8. In 1640 bezit en gebruikt Wybe Draeuwis (de vader van Gryet Wybes, Hinne Sjoerds vrouw) de plaats SC8 te Nijega (kaartje). De plaats was 80 p.m. groot en is vóór 1698 in tweeën gedeeld, een "westerse" halve plaats en een "oostelijke". Eén helft van de oostelijke plaats hoort aan de erfgenamen van Jan Wybes, Gryet Wybes' broer. De eigenaren van de andere helft van de oostelijke plaats zijn in 1698, elk voor 1/10 deel: Einte Hinnes en Gebke Hinnes; en elk voor 4/35 deel: Sjoerd Hinnes, Tjebbe Hinnes, Wybe Hinnes, en (uit naam van de vrouw) Jan Sjoerds (x Wimke Hennis) en Jacob Willems (x Jetske Hinnis), en nog Wopke Fokkes die, voor zichzelf en uit naam van zijn vrouw Frouck Hennes (ze krijgen een dochter Greyt) om een of andere reden dan 2 x 4/35 hebben. (Was deze Wopke eerder met een andere dochter van Hinne getrouwd geweest? Of had hij een 4/35 ste deel gekocht?) De som van dit bezit (35/35) is 2 x 1/10 = 2/10 = 7/35, plus 5 x 4/35 = 20/35, plus 8/35. De verdeling over Hinne Sjoerds kinderen is dus verklaard.
- Kinderen uit Hinne's 1ste huwelijk: Einte, Gebke;
- Kinderen uit Hinne's 2de huwelijk: Sjoerd, Tjebbe, Wybe, Wimke, Jetske, NN, Frouck.
Dit zijn de kinderen die volwassen werden en deel aan de erfenis hadden. Er waren er meer (maar kennelijk jonger gestorven), namelijk de kinderen (zie boven bij Hinne) Jiltsen, Gerben, en Feick.
Het is opvallend, dat Einte en Gebke, kinderen uit het eerste huwelijk van Hinne, en dus niet kleinkinderen van Wybe Draeuwis, toch meedelen in de vererving van SC8. Deze twee krijgen samen 1/5 deel (elk 1/10) van de halve oostelijke plaats, de zeven ervende kinderen uit het tweede huwelijk (met Gryet Wybis) krijgen samen 4/5 deel (elk 4/35, hetgeen voor elk net iets meer is dan 1/10). Of is het deel 4/35 te begrijpen als 1/10 + (1/7 van 1/10)? Zou dan de erfenis over 10 ervende kinderen verdeeld zijn, overleed daarna één van de 8 kinderen van Gryet, en werd dat 1/10 deel over Gryets 7 overblijvende kinderen verdeeld?

Hinne Wybes/Wybis en Hartke
Henne deed 04-08-1715 belijdenis te Oudega.
Bij hun huwelijk maart 1717 is hij van Oudega, zij van Bergum. Maar Hinne overlijdt, na juni 1717, voor februari 1718.
Kind te Oudega: 1718 Hinne.
Hartke keert met kind terug naar Bergum. Hartke Harts (of is het Jans?) doet daar in 1721 belijdenis. Ze wordt in 1722 (en 1729) vermeld als lidmaat "buurt in 't oosten, weduwe". In 1728 wordt te Bergum haar ondertrouw met Hendrik Harmens, "gewesen schipper" wonende te Schiermonnikoog afgekondigd. Ze vertrekt naar Rinsumageest. Ze wordt 30-10-1737 te Leeuwarden met attestatie uit Rinsumageest geregistreerd.

Met veel dank aan Sjoerd de Boer voor zoekwerk in de archieven van Smallingerland; met aanvullingen van Gosse van der Plaats, Dokkum.
 
(2017.09.29)   begonnen Augustus 2010